THE BEATLES IN NEDERLAND
EN DE FANCLUB
Als The Beatles aankondigen naar Nederland te komen voor een optreden, staat de fanclub natuurlijk meteen op zijn kop. Daar moeten we bij zijn.
Maar dat is zo makkelijk nog niet. Fanclubs worden door de platenmaatschappij niet echt serieus genomen, daar hoeven we niet veel hulp van te verwachten, en de organisatoren lopen zelf ook over van de zenuwen. Vanaf het eerste moment is er verwarring alom.
The Beatles zouden volgens de eerste berichten in mei 1964 in Nederland komen optreden in Den Haag, maar het werd uiteindelijk juni, en niet in den Haag maar een tv-optreden voor de VARA in Treslong, Hillegom en een concert in de veilinghal van Blokker. Die veilinghal is een grote hal ‘in the middle of nowhere’ in de kop van Noord-Holland, waar de fans op fruitkisten kunnen gaan zitten om naar het concert te kijken. Dan kunnen ze tenminste niks kapot maken. Een treinstation was er niet, maar de spoorwegen waren wel bereid om in de buurt van Blokker bij een geïmproviseerd station midden in de weilanden de trein te laten te stoppen.
Het concert (toegangsprijs 10 gulden) was ondanks die moeilijk bereikbare locatie snel uitverkocht, maar de organisatoren durfden het niet aan een tweede concert te organiseren omdat ze bang waren dat daar niet genoeg bezoekers voor zouden komen. Radio Veronica geloofde daar wel in en stelde zich garant voor de verkoop van alle plaatsen voor een extra middagvoorstelling.
Voor de verkoop van die kaarten werd door Veronica ook de fanclub ingeschakeld. Speciale fanclub-toegangsprijs voor de leden: 9 gulden (reken maar even om: dat is nu iets meer dan 4 euro om The Beatles te zien optreden!). Het verkopen van de kaarten voor die middagvoorstelling was organisatorisch wel een behoorlijk probleem, er was nog maar weinig tijd, de kaarten moesten per post besteld worden en daarna werden ze onder rembours per post verzonden. Wie niet snel reageerde, was met zijn bestelling te laat. De voorstelling raakte mede door die handicap inderdaad niet uitverkocht: slechts de helft van de beschikbare 6000 plaatsen werd verkocht.
En toen kwam ook nog eens het schokkende nieuws dat Ringo Starr in het ziekenhuis lag. Manager Brian Epstein besloot hem tijdelijk te laten vervangen door drummer Jimmie Nicol. The Beatles ‘incomplete’, dat kon in die tijd gewoon nog.
Natuurlijk moest en zou ik, als fanclubpresident, erbij zijn als The Beatles aankwamen op Schiphol en dankzij mijn maandelijkse column in het muziekblad Tuney Tunes lukte dat ook; ik kreeg een Schipholpas om op het platform aanwezig te zijn bij de aankomst.
Een perskaart als journalist van Tuney Tunes. Een ereplaats voor de fanclub, niet tussen de duizenden fans die op de pier stonden te zwaaien, maar tussen de honderden journalisten die op het vliegtuig afstormden zodra dat geland was. Dat werd al chaos genoeg. De politieagenten maakten een menselijke kring rond de Beatles om hen te beschermen tegen de opdringerige pers en zo konden ze, in die kring, omgeven door de pers, de perskamer in. Ik zag kans John Lennon aan zijn leren jasje aan te raken. Hij keek me aan, ik zei ‘Hallo’ en dat was het.
Voor de persconferentie waren maar een beperkt aantal speciale toegangskaarten beschikbaar, maar de ruimte zat al vol terwijl er nog tientallen journalisten met kaarten buiten stonden, onder wie Herman Stok van VARA's Tijd voor Teenagers. Een geluk bij een ongeluk voor de fanclub. Herman kende de fanclub, hij had mij al eens in de uitzending gehad, en gaf mij ter plekke spontaan een perskaart voor het TV-optreden in Treslong.
In Hillegom heerste bijna de staat van beleg. De hele omgeving van Treslong was afgezet met dranghekken die door de politie werden bewaakt, maar dankzij mijn perskaart had ik overal toegang en kwam zonder problemen op de speciale perstribune in Treslong terecht om het playback-optreden van the Beatles mee te maken. Ja, ze speelden jammer genoeg playback, maar ik zat er wel met mijn neus bovenop. Het publiek was geselecteerd uit de kinderen van VARA-medewerkers; voor ‘gewone’ Beatlefans was geen plaats. Ook al was er maar enkele meters ruimte tussen het publiek en the Beatles, het publiek bleef zich netjes gedragen. Na een paar nummers gingen er wel meer en meer jongelui dansen, zodat er voor John, Paul en George niet veel ruimte over bleef. Terwijl de muziek vrolijk doorspeelde verlieten ze de zaal en zat Jimmie Nicol eenzaam op zijn verhoging te drummen.
De volgende dag spraken de meeste kranten schande van het gedrag van het publiek. De uitzending werd een week later uitgezonden op televisie.
De volgende dag, zaterdag 6 juni, was de dag van het echte concert. Als voorzitter van de fanclub werd ik op het laatste moment door impresario Dick van Gelder uitgenodigd om samen met een stuk of 50 journalisten een rondvaart door de Amsterdamse grachten met The Beatles te maken, maar ik bedacht dat dat me niet zou lukken. Met de trein van Leiden naar Blokker was in die tijd een wereldreis, ik wilde natuurlijk absoluut beide concerten zien en ik had ook nog 10.000 foldertjes laten drukken om uit te delen tijdens de concerten om nieuwe leden te werven. Die moest ik in een grote doos meenemen in de trein. Dat boottochtje moest ik dan maar overslaan. Ik wilde echt op tijd in Blokker zijn en was bang dat ik na die boottocht te laat zou komen voor het concert.
Achteraf gezien was dat natuurlijk een volkomen verkeerde beslissing waardoor ik de ervaring van mijn leven miste. Ik was dan wel op tijd in Blokker, maar the Beatles niet. Niemand had verwacht dat die boottocht zo'n enorme happening zou worden met duizenden fans langs de grachten, zodat the Beatles meer dan een uur te laat kwamen voor hun concert, waar de 3000 geduldige fans nog maar een keertje extra naar het voorprogramma moesten luisteren.
Die doos met folders van de fanclub werd trouwens meteen door de organisatie in beslag genomen, dat mocht niet. Omdat ik kaarten had voor zowel de middag- als voor de avondvoorstelling kon ik na afloop van de middagvoorstelling in de zaal blijven, ik vroeg ondertussen mijn doos met folders terug en legde daarna overal in de zaal een stapeltje foldertjes neer, zodat we uiteindelijk toch nog een stuk of honderd nieuwe leden kregen met deze actie.
Het optreden van the Beatles was weergaloos. Doordat de middagvoorstelling niet uitverkocht was kon je vlak voor het podium gaan staan en waren er weinig krijsende fans zodat je the Beatles goed kon horen spelen en zingen. Bij het avondconcert was het drukker en er was meer lawaai van het publiek, maar toch bleven ook nu the Beatles verstaanbaar, iets dat spoedig daarna voorbij zou zijn met hun enorme stadion-concerten.
Een paar dagen later al kregen de fanclubleden een (gedrukte) extra editie van het fanclubblad HITPARADE in de bus. Een sterk staaltje in die tijd om dat zo snel voor elkaar te krijgen. Op de voorpagina een foto van de boottocht, binnenin foto's van de aankomst op het vliegveld, de persconferentie en het TV-optreden in Treslong, plus een uitgebreid verslag van alles wat er plaatsvond tijdens dit Nederlandse Beatles weekend. Het drukken en verzenden van deze extra editie kon worden bekostigd door advertenties van platenmaatschappij MMP en Polydor. MMP was de platenmaatschappij van Cisca Peters, die in het voorprogramma van The Beatles optrad, dus ook aan Cisca Peters werd aandacht besteed. Parlophone, de platenmaatschappij van The Beatles, had geen interesse om te adverteren, maar Polydor des te meer: die probeerden een graantje van het succes van the Beatles mee te pikken met de verkoop van de oude Hamburgse opnamen van The Beatles met Tony Sheridan.
Nederland had even kennis gemaakt met The Beatles, het aantal leden van de Beatles fanclub ging weer flink omhoog, maar ondertussen vond het Koninkrijk der Nederlanden het beter als ik eerst eens twee jaar in militaire dienst ging. En dat past natuurlijk niet echt bij het runnen van de grootste fanclub van Nederland. Hoe los je dat op?